
Ik kom in mijn praktijk regelmatig mensen tegen die hun relatie omschrijven als een comfortabel leven op twee eilandjes. Beide partners leven hun eigen leven. Ze vormen vaak een goed team als het gaat om het huishouden of de opvoeding van de kinderen. Er is weinig of geen ruzie, ieder schikt zich in de situatie en probeert er het beste van te maken. Af en toe wordt er een brug geslagen tussen de twee eilanden in een poging het intense contact uit de begintijd van de relatie te herstellen, maar het lijkt of de verliefdheid definitief voorbij is. En het is niet duidelijk wat daarvoor in de plaats is gekomen. Het lijkt in ieder geval niet op wat de geliefden zich er ooit bij hebben voorgesteld toen ze kozen om hun leven met elkaar te delen. Hoe komt het toch dat een liefdesrelatie in de loop van de tijd haar glans kan verliezen en dat de opwinding en verliefdheid stilletjes verdwijnen?
Op zoek naar de ideale ouder
Het is bekend dat partners in een liefdesrelatie elkaar onbewust uitzoeken op basis van een gelijkenis met hun vader of moeder. En dat is niet vreemd, want de “ideale” ouder is ons innerlijk beeld voor veiligheid en geborgenheid. Bij de ideale ouder kunnen we open en kwetsbaar zijn en zijn we verzekerd van onvoorwaardelijke liefde en waardering. Dat is ook wat we zoeken bij een partner. Nu is het natuurlijk zo dat de partner niet echt perfect en ideaal is, maar iets in hem of haar roept in jou het beeld op van de ideale ouder en jij projecteert dat beeld vervolgens zonder het te weten op je partner. Je partner is niet ideaal, maar je ziet het wel zo. Je kijkt door het filter van je eigen ideaalbeeld naar je partner. Als je dit allebei doet, dan wil het wel met de verliefdheid. Door je projectie breng je het beste in elkaar naar boven en dat is heerlijk.
Oude pijn komt weer tot leven
In de loop van de tijd ga je je partner echter beter leren kennen en zul je het ideaalbeeld noodgedwongen moeten loslaten. Je partner blijkt uiteindelijk een mens als alle anderen met zijn eigen typische leuke en minder leuke trekjes. Het contact met je partner roept in jou niet meer dat oude gevoel op van geborgenheid en gewaardeerd zijn. Er worden misschien zelf wat nare gevoelens wakker gemaakt zoals de pijn van niet gezien worden of de boosheid van gemanipuleerd te worden. Als je er bij stil zou staan, zou je merken dat dit ook oude gevoelens zijn. Niet gezien worden of gemanipuleerd worden is je wel vaker overkomen en waarschijnlijk herken je het zelfs als iets wat zich al afspeelde in je jeugd tussen jou en je ouders. Het is een volkomen onbewust proces, maar je bent eigenlijk nog steeds aan het projecteren. Je ziet je partner niet meer als ideale ouder, maar nog steeds als ouder. En door vanuit deze bril naar je partner te kijken, haal je ook alle oude gevoelens en innerlijke conflicten uit je jeugd naar binnen in jullie relatie. Heel simpel gezegd probeer je de pijn van het niet gezien zijn door je vader of moeder goed te maken in de relatie met je partner. Je partner moet jou geven wat je bij je ouders gemist hebt. En het wordt nog ingewikkelder als je bedenkt dat beide partners dit tegelijkertijd doen en dat deze projecties meestal precies in elkaar passen. Waar de ene partner behoefte heeft aan aandacht, zal de andere partner behoefte hebben om aardig en zorgzaam te zijn. Waar de ene partner onzeker is, zal de andere graag de redder in nood spelen.
Afhankelijkheid
Op deze manier houden partners in een liefdesrelatie elkaar vaak in een ouder-kind-greep. Ze zijn beurtelings ouder en kind voor elkaar en botsen steeds weer tegen dezelfde oude gevoelens en conflicten aan. De conflicten raken niet opgelost en de behoeftes raken niet vervuld omdat ze simpelweg niet bij de partner thuis horen, maar voortkomen uit ieders persoonlijke geschiedenis. In deze fase kunnen partners het gevoel hebben gevangen te zitten in de relatie. Ze voelen ergens wel het gemis of de pijn, maar zien binnen de relatie geen mogelijkheid om dit op te lossen. Op zulke momenten kiezen partners er vaak voor om de strijd op te geven. Ze berusten in het gemis of gaan de vervulling elders zoeken in werk, hobby of een andere relatie. Ieder trekt zich terug op zijn eigen eilandje.
Levenslust
Alhoewel het leven op een eiland rustig en comfortabel kan zijn, gaat er bij de meeste partners toch iets knagen op den duur. Er kan een besef ontstaan dat er meer uit het leven te halen is. Dit kan een verlangen zijn naar meer liefde en verbinding. Of een verlangen naar meer vreugde en plezier of de behoefte om verlost te zijn van oud verdriet. In wat voor vorm het zich ook aandient, het is in feite je diepste wezen dat op dat moment van zich laat horen. In de kern willen we allemaal volop liefde kunnen geven en ontvangen en willen we vrij en onafhankelijk van het leven kunnen genieten. Dat is onze oorspronkelijke natuur. Het is heel pijnlijk voor ons wezen als we in vaste relatiepatronen terecht komen die ons afhankelijk maken van elkaar of als we ons moeten terugtrekken uit het contact omdat we meer kwetsing voelen dan liefde. Als dit verlangen wakker wordt is het tijd om het eiland te verlaten en samen te zoeken naar een nieuwe invulling van de liefderelatie.
Aan het werk
Het opnieuw vormgeven van een liefdesrelatie na jarenlang in beknellende patronen geleefd te hebben is niet eenvoudig. Veel mensen roepen op zo’n moment de hulp in van een coach of therapeut. En dat is ook begrijpelijk, want iedere partner zal met zijn eigen persoonlijke geschiedenis aan de slag moeten om te onderzoeken waar nog onverwerkte pijn en gemis zit. De ouder- en kindpatronen zullen stuk voor stuk blootgelegd moeten worden om er afstand van te kunnen nemen. Voor dit diepgravende werk is geduld nodig en het perspectief van iemand buiten de relatie kan heel helpend zijn. Tegelijkertijd is de relatie natuurlijk de uitgelezen plek om inzichten op te doen en nieuw gedrag uit te proberen. Want je hebt elkaar niet zomaar uitgekozen. Je partner raakt jou precies op die thema’s waar jij iets te leren of los te laten hebt.
Het eiland verlaten
Als je zover bent dat je je eiland wilt verlaten om je relatie nieuw leven in te blazen, laat dan rustig je oude behoeftes en onvervulde verlangens achter. Luister niet meer naar die kindstemmetjes in jezelf die je vertellen dat je het niet alleen kunt en dat je waardering nodig hebt. En ook niet naar de ouderstemmen die je vertellen dat de ander niet zonder je kan en dat je niet klein en kwetsbaar mag zijn. Als deze stemmen de aandacht hebben gekregen die nodig is om de oude pijn te helen, laat ze dan gerust achter. Je hebt die oude raadgevers niet meer nodig. Zo komt er ruimte vrij om contact te maken met je partner zonder daarbij iets van hem of haar te verlangen. Als je zo onvoorwaardelijk contact maakt, kan je je partner zien zoals hij werkelijk is. Je kan weer verrast worden en er kan weer plezier en nieuwsgierigheid ontstaan. Nu je niet meer afhankelijk bent van je partner kan je weer contact maken met je kracht, je levenslust en met de liefde die er altijd al was.
Geef een reactie